طب سنتی از دیرباز تاکنون توانسته با استفاده از برخی تکنیکها به بهبود شرایط جسمی و حتی روحی افراد کمک کند و بر کیفیت شرایط زندگی آنها بیفزاید. در کنار درمانهای طب سنتی، ماساژ نیز از جایگاه ویژهای در این طب برخوردار است که به اهداف مختلف میتواند انجام شود. انواع ماساژ درمانی در طب سنتی تقریباً از 3000 سال پیش از میلاد مورد استفاده قرار میگرفته است.
البته بهتر است بدانید در گذشته از ماساژ، با واژه دلک یا مشت و مال یاد میشد و واژه ماساژ بعدها جایگزین این کلمات شد. در این مقاله از بای مدیک به تعریف ماساژ طب سنتی و نحوه انجام آن خواهیم پرداخت و همچنین انواع ماساژ در طب سنتی و فواید این نوع ماساژ را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
ماساژ طب سنتی چیست و به چه صورتی است؟
طب سنتی در حالت کلی به بهبود سبک زندگی افراد کمک میکند و میتواند از این طریق، تأثیر زیادی در کاهش تنش و استرسهای روزانه داشته باشد. اما ماساژ نیز در این طب و توسط متخصصان آن بسیار توصیه شده است تا با انجام ماساژ، مواد زائد از بدن دفع شوند و همچنین از غلظت مواد در بدن نیز کاسته شود.
انواع ماساژ در طب سنتی در واقع با همین اهداف انجام میشوند و همچنین با بهبود شرایط خونرسانی در بدن، کمتر کردن میزان رطوبت بدن و از بین بردن علل ایجاد بیماری، به صورت ریشهای به درمان آن میپردازند. البته ماساژ درمانی در طب سنتی برای افراد سالم به منظور بهبود عملکرد بدن و ریلکس کردن نیز بسیار مناسب خواهد بود و انجام آن تنها محدود به افراد مبتلا به انواع بیماری نخواهد شد.
همچنین نحوه انجام ماساژ طب سنتی نیز در انواع مختلف آن، کاملاً متفاوت خواهد بود که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت. در حقیقت هر کدام از انواع ماساژ در طب سنتی با اهداف خاصی انجام میشوند و از این جهت، بدیهی است که چگونگی آنها نیز با یکدیگر مشابه نیست.
فواید ماساژ طب سنتی
با توجه به اینکه ماساژهای مدرن از محبوبیت بالایی برخوردار هستند و اغلب مورد استفاده قرار میگیرند، ممکن است این سوال ایجاد شود که چه دلیلی برای دریافت انواع ماساژ طب سنتی وجود دارد و یا وجه تمایز این نوع از ماساژ با سایر ماساژهای مدرن در چه مواردی است. اما در پاسخ به این سوال باید گفت که این نوع از ماساژ از فواید درمانی برخوردار است که در سلامت فرد، تأثیر چشمگیری خواهد داشت. مهمترین فواید ماساژ طب سنتی در ادامه آمده است.
تعادل مزاج
یکی از فاکتورهای بسیار مهم در طب سنتی، مزاج افراد است. در این علم مزاج افراد از اهیمت ویژهای برخوردار است و تقریباً اغلب موارد توصیه شده به فرد، بر اساس مزاج وی خواهد بود. انواع ماساژ در طب سنتی نیز بر همین اساس انجام میشود و میتواند مزاج افراد را به تعادل برساند. این مورد میتواند حتی بر خلق و خوی فرد تأثیر داشته باشد و موجب کاهش یا حتی از بین رفتن تنشها و مشکلات عصبی شود.
بهبود سیاتیک
بهبود مشکلات سیاتیک از مهمترین مزایا و فواید انواع ماساژ در طب سنتی محسوب میشود. با توجه به اینکه اغلب افراد ممکن است مشکلات مربوط به سیاتیک را تجربه کنند، اهمیت درمان دردهایی با منشأ سیاتیک نمایان میشود و بهبود این مشکل میتواند رضایتمندی آنها را در پی داشته باشد.
در انواع ماساژ طب سنتی که با هدف درمان سیاتیک انجام میشود، روغن سیاه دانه مورد استفاده قرار میگیرد. درواقع لازم است این روغن به صورت مداوم در ناحیهای از کمر که دچار آسیب شده است مورد استفاده قرار گیرد. پس از مداومت در انجام این کار، بعد از گذشت مدتی نتایج مثبت کاملاً مشهود و محسوس خواهد بود.
تنظیم فشار خون
از مهمترین و رایجترین مشکلات در سنین بالا، ابتلا به فشار خون بالا است که در افرادی که از مزاج گرم برخوردار هستند، رواج بیشتری دارد. استفاده از ماساژ درمانی در طب سنتی میتواند اسپاسم را از بین ببرد. این موضوع در کنترل میزان جریان خون و بهبود آن تأثیر چشمگیری خواهد داشت و به این ترتیب از بین رفتن مشکل فشار خون را به همراه دارد.
بهبود عملکرد و شرایط بدن خانمها
ماساژی که در دوران بارداری انجام شود، میتواند تأثیر پررنگی بر آرامش مادر داشته باشد و تا حد زیادی تنش و استرس را از وی دور کند. البته لازم به ذکر است که در سه ماه ابتدایی دوران بارداری انجام ماساژ به هیچ عنوان توصیه نمیشود. پس از گذشت این مدت با توجه به رشد جنین و ایجاد فشار در ناحیه کمر برای مادر، میتوان از ماساژ استفاده کرد تا دردهای مادر تسکین یابند و تورمهای احتمالی نیز درمان شوند و یا از میزان آنها کاسته شود.
ماساژ طب سنتی در واقع یک روش ایمن و بدون مصرف دارو برای درمان دردهای بانوان در دوران بارداری به شمار میرود. اما درمورد انجام ماساژ حتماً باید با پزشک متخصص مشورت شود تا بتوان از عدم آسیب به جنین و مادر، اطمینان حاصل کرد. البته در دوران پریود نیز برخی از انواع ماساژ در طب سنتی میتوانند تسکین دردهای این دوره را در پی داشته باشند.
بهبود سردرد
ماساژ طب سنتی یکی از روشهای علمی و تأثیرگذار بر درمان سردرد خواهد بود. البته این موضوع تنها شامل سردرد نمیشود و میتوان آن را به دردهای سایر نواحی بدن نیز تعمیم داد. هرچند که برخی از دردهای ایجاد شده در سر نیز ممکن است منشأ دیگری داشته باشند و به علت مواردی همچون مشکلات عصبی، کمبود مواد مغذی و یا کاهش سطح آب بدن رخ دهند. اما در هر صورت ماساژ طب سنتی میتواند تا حدی از این نوع درد نیز بکاهد.
انواع ماساژ طب سنتی
محل درد و گرفتگی و همچنین شدت درد، از مهمترین عوامل تعیین کننده در انتخاب مناسبترین ماساژ از بین انواع ماساژ در طب سنتی به شمار میرود. البته بدیهی است که این موضوع در نهایت با توجه به تشخیص متخصص ماساژ طب سنتی انجام خواهد گرفت. در ادامه به توضیح انواع ماساژ در طب سنتی پرداختهایم.
ماساژ صلب و لین
ماساژ صلب را میتوان یکی از مهمترین انواع ماساژ در طب سنتی دانست که برخی آن را با عنوان ماساژ سخت میشناسند. این نوع ماساژ با توجه به سخت بودن آن، اغلب برای ورزشکاران توصیه میشود و مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر ورزشکاران، افرادی که بدن آنها دچار سستی شده است نیز میتوانند این ماساژ را دریافت کنند تا سستی عضلات آنها برطرف شود. در واقع میتوان گفت این نوع ماساژ حتی برای توانبخشی نیز بسیار مناسب است.
در کنار ماساژ صلب، ماساژ لین نیز وجود دارد که به منظور سست کردن عضلات انجام میشود. این نوع از ماساژ برای افرادی که از اسپاسم رنج میبرند و یا مزاج آنها خشک است توصیه میشود. همچنین افرادی که از خشکی مفاصل خود رنج میبرند یا لاغر هستند، میتوانند این ماساژ دریافت کنند که با نام ریلکسی نیز شناخته میشود.
ماساژ طولانی یا کوتاه
مدت زمان انجام ماساژ در انواع ماساژ در طب سنتی نقش تعیین کنندهای در کیفیت و میزان اثربخشی آن خواهد داشت که این موضوع کاملاً مشابه ورزش کردن است. درواقع ورزش و ماساژ در صورتی که در مدت طولانی انجام شوند و بر انجام آنها مداومت شود، موجب لاغری خواهند شد. مدت زمان انجام ماساژ در این نوع تقریباً باید برای هر جلسه به مدت یک ساعت در نظر گرفته شود و در آن استمرار به خرج داده شود تا اثرات آن نیز قابل مشاهده باشد.
ماساژهای کوتاه اغلب برای ریلکس کردن هستند و آرامش را برای عضلات مختلف بدن به ارمغان میآورند. ماساژ لین نوعی از ماساژهای کوتاه به شمار میرود. البته نوع دیگری از ماساژ نیز وجود دارد که به آن معتدل گفته میشود. این نوع از ماساژ که نه کوتاه و نه طولانی است، برای افراد مختلف مفید و مؤثر خواهد بود.
ماساژ سریع یا کند
در صورتی که ماساژ با سرعت بالا انجام شود، حرارت در ناحیه مورد نظر افزایش مییابد. به عنوان مثال اگر دست فرد سرد باشد، با ماساژ دادن سریع میتوان گرما را به دست وی بازگرداند. اما مدت زمانی که ماساژ سریع انجام میشود، کوتاه خواهد بود. درواقع بلند مدت بودن ماساژ سریع، به از بین رفتن رطوبت موجود در بافت میانجامد و موجب افزایش خطر تحلیل خواهد شد. اما ماساژهای آرام کاملاً آرامشبخش هستند.
ماساژ خشن و ماساژ نرم
از مهمترین اهداف انواع ماساژ در طب سنتی، میتوان کمک به تحریک شدن ناحیهای که دچار آسیب شده است و تقویت آن عضو را نام برد و از این جهت، ماساژ با استفاده از ابزاری انجام خواهد شد که به تحریک پذیری بافت کمک کند. ماساژهای خشن نیز به همین صورت است و برای انجام آن از سنگ و پارچه زمخت استفاده میشود تا محل مورد نظر تقویت و خونرسانی به آن بیشتر شود. البته این نوع ماساژ باید تحت نظر پزشک طب سنتی انجام گیرد تا از ایجاد آسیب به بافت جلوگیری شود.
بهبود میزان گردش خون نیز در اثر انجام ماساژ نرم ایجاد خواهد شد که اغلب برای نقاط حساس بدن این نوع ماساژ مورد استفاده قرار میگیرد. بهتر است بدانید ماساژ نرم طب سنتی یک گزینه بسیار ایدهآل برای از بین رفتن لکهای صورت به شمار میرود.